هفتگ
هفتگ

هفتگ

قیم

یعنی رسما گرفتار شدیم تا چشم وا کردیم گیر حکومتی افتادیم که تصورش این بوده و هست ملت صغیر و نفهم هستن و راه درست رو نمیدونن حتما بایست تو تمام شونات زندگی شون دخالت کرد و زورکی به بهشت رهنمونشون کرد اونقدر در این رابطه گفته اند که هرچی بگم تکراریست اما جدیدا هم گوگل برای ما همین نقش رو به عهده گرفته هرچی نصب میکنیم خودسرانه حذف میکنه که این نرم افزار امن نیست و به شما ضرر میزنه، اوکی شما هشدارت رو بده اما حداقل اجازه بده خودمون تصمیم بگیریم آقای گوگل من میخوام ازم جاسوسی بشه شما چیکاره یی که جای ما تصمیم میگیری؟! 

مشکل اینجاست که گوگل هم تصورش اینه که ملت ایران موجوداتی هستن که خیر و صلاح خود رو نمیدونن...

آقا جمال 2

خلاصه فرمانده جانشین به پایگاه برگشت و بهش اطلاع دادند که برق کل پایگاه قطع شده، اومد اتاقم و گفت  حالا چیکار کنیم؟ گفتم شما رسما برای حوزه بنویس که به علت نامعلوم برق پایگاه قطع شده منم از طریق بیسیم اطلاع میدم تا خودشون پیگیری کنن... خدا آقا جمال رو خیلی دوست داشت چون فرمانده جانشین بدون هیچ کنجکاوی و پرس و جویی نامه رسمی زد برای حوزه، اگه فرمانده اصلی حاضر بود قطعا کار بالا میگرفت و دردسر میشد.

اون شب اولین شبی بود که نورافکن های اطراف پایگاه خاموش بود و همه چیز غرق در ظلمات، مجبور شدیم به جای یکنفر بالای برجک نگهبانی از شش سرباز همزمان جهت حراست از پایگاه در اطراف پایگاه استفاده کنیم چون وضعیت بسیار خطرناکی بود و امکان وقوع هر پیشامدی ممکن، شب سختی بود علاوه بر تاریکی  مطلق، سرمای شبانه کوهستان هم بسیار آزار دهنده بود ( کسانی که شب رو تو ارتفاع گذروندن کاملا متوجه میشن چی میگم) به هر کدوم از نگهبانها که سر میزدم و براشون چایی داغ میبردم  آروم میگفتن سید(از روز اول اونجا بهم میگفتن سید، هنوز حال  و هوای جنگ ساری و جاری بود تو مناطق عملیاتی)اگه بخاطر تو نبود دهن این جمال رو...خلاصه اون شب هولناک هم گذشت و فردا ظهر از برق منطقه سقز اومدن کابل ها رو تعویض کردن و برق پایگاه رو هم راه انداختن، فرمانده جانشین میگفت مامورهای اداره برق بهش گفتن این یه عملیات خرابکاری بوده بیشتر مواظب باشین، بنده خدا باورش شده بود و یکسری تمهیدات امنیتی مضاعف رو تا روزی که بود اعمال کرد علی رغم سختی هایی که بچه متحمل شدن اما کسی چیزی نگفت و ماجرا تموم شد. 

بعد از این اتفاق بود که کم کم پای آقا جمال به اتاقم باز شد گاهی عصرها نون برشته یی چیزی میاورد چایی میخورد و در حد کمی گپ و گفت میکردیم کمی از شرایط زندگی و عاشقیتش با توجه به حجب و حیا محذوریت های اخلاقی اش حرف میزد. ماه آخر خدمتش بود و کلافه، یه روز غروب که نونش رو پخته و پخش کرده بود بعد از دم گذاشتن برنج شام اومد تو اتاق پکر پکر بود کمی که نشست و حرف زدیم متوجه شدم انگار کاری داره به دو تا از بچه ها که تو اتاق بودن اشاره زدم برن بعدا بیان، بچه ها که بیرون رفتن گفتم نجور سن(یعنی چطور ی) آقا جمال،یهو زد زیر گریه عین ابر بهار گریه میکرد گفتم چی شده؟ با بغض و گریه و فین فین، تعریف کرد که خواهرش بهش نامه داده و گفته که پسر کدخدا قراره بره خواستگاری دختر دایی یا دختر عمه( نمی دونم  چرا یادم نمیاد دختر عمه اش بود یا دختر دایی اش) آقا جمال همون دختری که خاطرخواهش بود گفت که وضع مالی کدخدای دهشان خیلی خوب است و تنها آنها هستند که ماشین دارند آنهم دوتا یک پیکان و یک جیپ، گفت که پنج سالی هست برق بر روستایشان رسیده اما قبل از آن تنها کدخدا بوده که صاحب موتور برق بوده، گفت که پدر گل نسا ( اولین بار بود که جلوی من اسم کسی رو که خاطرخواهش بودرو به زبون می آورد) 

همون دایی یا شوهر عمه اش بسیار خوشحالترخواهند شد از وصلت با  خانواده کدخدا تا  آقا جمال که پدرش باغدار و زارعی معمولی بود سعی کردم کمی دلداریش بدم اما چندان مفید فایده نشد گفت میرم بعد از شام میام باهات کار دارم هر چیزی به ذهنم میرسید جزی درخواستی که آخر شب آقا جمال ازم داشت با کلی خجالت و شرمندگی ازم خواست یه نامه عاشقانه از طرف اون برای گل نسا بنویسم شرایط عجیبی بود چون تسلط من به زبان ترکی اندک و همچنین تسلط آقا جمال به فارسی ناچیز بود تازه بایست جوری می نوشتم که هم حرف دل آقا جمال رو منتقل کنه که با توجه به حیا و غیرت آقا جمال جهت انتقالش به من کار سختی بود هم جوری بنویسم که گل نسا باور کنه اینها رو آقا جمال نوشته، نکته بعدی این بود که من چند تایی نامه عاشقانه دریافت کرده بودم اما تا اون روز نامه فدایت شوم برای کسی ننوشته بودم خلاصه با هر زحمتی بود بعد از چندین بار نوشتن و اصلاح  کردن عاقبت اولین و آخرین نامه عاشقانه زندگی ام رو از زبون آقا جمال برای گل نسا نوشتم. آقا جمال تا سوم ابتدایی بیستر نخونده بود اما چنان تشبیهات و جملات عاطفی یی میگفت که منو بشدت متعجب کرده بود اصلا انگار یه آدم دیگه بود با شور و حرارت حرف میزد آتیش عشق بدجور شعله ورش کرده بود مطمنم اگه درس خونده بود شاعر یا نویسنده فوق العاده یی میشد دو سه تا از جمله هاش که یادم مونده رو  اینجا نقل میکنم

همون اولش گفت بنام خدایی که تورا مثل گیلاس ترش و شیرین آفرید من هرگز چنین تشبیهی رو نشنیده بودم فهمیدم منظورش آلبالو هست اما دیدم گیلاس قشنگتره تغییرش ندادم یا یه جا از دلتنگیش گفت من مثل مادری که پسر پنج شش ساله اش برای اولین بار گله را برای چرا به صحرا برده، حریص و  مشتاق دیدنت هستم ، نامه پر از التماس های عاشقانه با یادآوری خاطرات مشترک کودکی و نوجوانیشون بود و اصرار بر اینکه پسر کدخدا را قبول نکند نهایتا هم کرک های بال پروانه ها را به جای گونه گل نسا بوسید.

چون نامه باید به خط خود آقا جمال نوشته میشد چند ساعتی طول کشید تا من اونچه رو نوشته بود دیکته کنم و بنویسه، چند روزی از ارسال نامه گذشت خبری نشد آقا جمال به مرخصی پایان دوره رفت وقتی جهت گرفتن کارت پایان خدمتش به پایگاه برگشت مرد تکیده چهل پنجاه ساله یی بود که به افق خیره بود هیچ حرفی  نمیزد فقط موقع خداحافظی گفت سید،  شب عروسی گل نسا با پسر کدخدا به ده رسیدم برگشتم صحرا پنج روز تو دشت بودم بعد رفتم خونه، الانم که کارتم رو بگیرم دیگه برنمیگردم ده، می خوام تو شهر کار کنم.

.................

چند شب پیش یه نفر رو دیدم که چهره اش دقیقا کپی آقا جمال بود شبیه زمانی که برق پایگاه رو فرستاده بودهوا، پسر یا برادر یا شاید یه شباهت ساده بود صداش کردم اما ترک موتوری شتابزده بود امکان اینکه برم ازش بپرسم آیا با آقا جمال نسبتی داره یانه مهیا نشد اما یادآوری اون خاطرات باعث شد تا اینجا یادی کنم از آقا جمال

مهاجران

 بحران مهاجرت، فاجعه‌ای ملی

مرداد ۱۳۴۴، نتایج بررسی مهاجرت که توسط سازمان ملل انجام شده بود، ایران را از لحاظ مهاجرت اتباع به کشورهای دیگر در ردیف پنج کشور پایین جدول نشان می‌داد (نزدیک به صفر).

این بررسی ده سال بعد در سال ۱۳۵۴ دوباره انتشار یافت که تغییری در رتبه ایران نشان نمی‌داد و باز هم مهاجرت ایرانیان نزدیک به صفر بوده است.

از این آمار‌ها چنین برمی‌آید که ایرانیان تمایل چندانی به مهاجرت به کشورهای دیگر نداشتند، اما این ارقام به شکل ناباورانه‌ای تغییر کرده‌اند. ایران دیگر در رتبه‌های انتهایی جدول نیست و برعکس به صدر رسیده است. ایرانیان سومین مردمان جهانند که در صدد مهاجرت برمی‌آیند.

در بین اتباع کشورهای مختلف، ایرانی‌ها بیشترین متقاضی برای مهاجرت به استرالیا را دارند و سالانه د‌ها نفر نیز جان خود را در این راه از دست می‌دهند.

از سال ۱۳۵۴ تا کنون، جمعیت ایران ۲ برابر شده، اما میزان مهاجران ایرانی به نزدیک ۷ میلیون نفر، یعنی ۱۴۰ برابر رسیده است.

در این بین حجم خروج نخبگان از کشور نیز قابل تأمل است. طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، ایران از نظر فرار مغز‌ها در بین ۹۱ کشور جهان مقام اول را از آن خود کرده ‌است.

سالانه تا ۱۸۰ هزار نفر با تحصیلات عالیه از ایران مهاجرت می‌کنند. «بنیاد ملی نخبگان اعلام کرده است، ۳۰۸ نفر از دارندگان مدال المپیاد و ۳۵۰ نفر از برترین‌های آزمون سراسری از سال ۸۲ تا ۸۶ به خارج مهاجرت کرده‌اند.

همچنین هفته‌نامهٔ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نوشت است، ۹۰ نفر از ۱۲۵ دانش‌آموزی که در سه سال گذشته در المپیادهای جهانی رتبه کسب کرده‌اند، هم‌اکنون در دانشگاه‌های آمریکا تحصیل می‌کنند.

طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، هم‌اکنون بیش از ۲۵۰ هزار مهندس و پزشک ایرانی در آمریکا هستند. طبق آمار رسمی ادارهٔ گذرنامه، در سال ۸۷ روزانه ۱۵ کار‌شناس ارشد، ۴ دکترا و سالانه ۵۴۷۵ نفر لیسانس از کشور مهاجرت کرده‌اند.

در سال ۱۳۹۱ حدود ۱۵۰ هزار دانشجو تقاضای خروج از کشور را داشته‌اند که بیشترین آنها دانشجوی دورهٔ دکترا بودند. همچنین ۶۴ درصد دانش‌آموزان ایرانی مدال‌آور المپیاد طی ۱۴ سال گذشته از ایران مهاجرت کرده‌اند.

«حمید گورایی» رئیس پژوهشکدهٔ رویان جهاد دانشگاهی نیز هشدار داد که دانشمندان رشتهٔ سلول‌های بنیادین ایران هر روز بیشتر از گذشته جذب دیگر نقاط جهان می‌شوند.

دکتر «عباس میلانی» پژوهشگر تاریخ معاطر می‌گوید، فرار مغز‌ها در چند سال اخیر ۳۰۰ برابر جنگ ایران و عراق به اقتصاد ایران صدمه زده است.


منبع آمار: اقتصادآنلاین

پدرام صفوی


آقا جمال 1

سال هفتاد و هفت  بود و من دیپلم وظیفه تو یکی از پایگاه های نیروی انتظامی تومنطقه کردستان شهر سقز، البته بیست کیلومتری با شهر فاصله داشتیم. بیسیم چی مهمترین پایگاه اون حوزه به دلیل رله بودنش بودم.

یه توضیح مختصر بدم و بریم سر اصل مطلب:

پایگاه ما بالای یه گردنه بود یعنی مرتفع ترین بخش اون محدوده که بالاش یک دکل مخابراتی زده بودن جهت ارتباط بیسیمی بین پایگاه ها و منطقه و حوزه، اون پایگاه از نظر نظامی اهمیت کمی داشت بعلت نزدیکی به جاده اما به لحاظ استراتژیک و ارتباطی مهمترین پایگاه اون ناحیه بود منم به دلیل سواد و نداشتن لهجه بعنوان بیسیم چی  چند روزی آموزش دیدم و نهایتا فرستادنم به اون پایگاه مورد نظر که اگه حمل بر خودستایی نشه، ظرف مدت کوتاهی بعنوان سمبل و بهترین بیسیم چی منطقه شناخته شدم، به دلیل اهمیت و حساسیت بحث  ارتباط  ما یه اتاق جداگانه داشتیم از خوابگاه سایر سربازها، که بنده خداها عملا جهت حفظ امنیت اون تجهیزات و ما اونجا بودن... چون مستقیما زیر نظر حوزه و رسته مخابرات بودم عملا فرمانده پایگاه هیچ قدرتی جهت اعمال نظر رو من نداشت و میشه گفت تقریبا برای خودم کلونی خود مختار جداگانه یی داشتم  تو فصل سرما که تقریبا شیش هفت ماهی طول میکشید به دلیل اینکه همیشه چایی ام براه بود و اکثر مواقع هم بیدار بودم ( به دلیل حساسیت ارسال پیام ها) زمان مشخصی برای بیداری و خواب نداشتم یعنی هر وقت فرصت میشد میخوابیدم وگرنه که گاها ساعت سه یا چهار صبح بایست بیدار بوده و پیامها رو دریافت و ارسال میکردم بنابراین سربازهایی که تو سرمای اکثرا منفی بیست درجه بخصوص شبها بالای برجک پست میدادن وقتی پستشون تموم میشد چون امکان روشن کردن چراغ تو خوابگاه رو نداشتن میومدن پیش من هم  گرمشون میشد هم چایی میخوردن، بعد از نیم ساعت سه ربعی میرفتن خوابگاه جهت استراحت،پایگاه ما بدلیل استفاده از وسایل مخابراتی متعدد دایما نیاز به نیروی الکتریسیته داشت و ما جزو معدود پایگاه هایی بودیم که دارایبرق بودیم.

سعی کردم خیلی خلاصه شرایط رو توضیح بدم تا برم سراغ خاطره یی که می خوام تعریف کنم.

تو پایگاه یه آقا جمال داشتیم از اهالی بستان آباد که خبازی و آشپزی میکرد برای افراد پایگاه که سیزده،چهارده نفری بودیم و خب از پست دادن معاف بود و به دلیل اینکه زبون فارسیش در حد تصمیم کبری بود و زبان آذری من هم در حد آن مرد در باران آمد. عملا ارتباط خیلی کمی داشتیم البته وضعیت سایر سربازها که عمدتا سرباز صفر بودن از نظرزبان فرقی با آقا جمال نداشت اما چون اونها میومدن اتاق من بالاخره یه جوری حرف میزدیم و من هم کمی ترکی یاد گرفتم بگذریم آقا جمال فرد بسیار محجوب و ماخوذ به حیایی بود که خیلی کم حرف میزد حتی با هم زبون های خودش بسیار ساده دل و روراست و بدون سیاست و اندکی دست و پا چلفتی بود وخب به دلیل اینکه پست نمیداد مورد طعن و حسد سایر سربازها هم قرار میگرفت حالا این بنده خدای ساده لوح یه بار وا داده بود که عاشق دختر عمه یا دختر دایی اش هست و این داستان سوژه یی جهت شوخی هایی بود که به حد آزار هم میرسید.یه روز اوایل خردادماه سال هفتاد و هفت  که فرمانده پایگاه به مرخصی رفته بود و براش جانشین فرستاده بودن و تو این مواقع یعنی نبود فرمانده اصلی به دلیل اشرافی که به امور داشتم نسبت به زاغه مهمات،انبار تسلیحات و انبار آذوقه و در کنارش نوشتن لوح نگهبانی، عملا فرمانده پایگاه من بودم این موضوع رو تلویحا قبل از فرستادن فرمانده جانشین بهش توضیح میدادن و فرمانده های جانشین هم اکثرا از خدا خواسته کمترین مسولیتی رو به عهده نمیگرفتن و دو هفته یی برا خودشون استراحت میکردن، تو این شرایط بودیم که فرمانده جانشین با یکی از بچه ها رفته بود گشت زنی، عصری بود که یهو صدای یه انفجار شنیدم و برقها هم همزمان قطع شد از اتاقم بیرون دویدم و متوجه شدم که آقا جمال که قصد داشته برای خودش یه چراغ مطالعه درست کنه که مثلا شبها فقط تخت خودش رو روشن کنه و مزاحمتی برای دیگران ایجاد نکنه، سیمها رو چهارتایی بهم پیچیده و زده بودبه پریزی که دم کنتور انشعاب برق بود این عمل پت و مت گونه همانا و برعکس شدن جریان برق همان که باعث انفجار و سوختن سیم کشی کل پایگاه بعلاوه چهار پنج هزار متر کابل برق که از لب جاده تا پایگاه کشیده شده بود شد هنورم بعد بیست و یک سال میگم خدا بهش چه رحمی کرد که هیچیش نشد. اولش که خب همه شوک زده و کمی ترسیده بودیم چون هم امکان انفجار مین های دور پایگاه وجود داشت هم خطر حمله کومله ها.

بعد چند دقیقه که شرایط عادی شد دیدم بچه ها ریختن سر آقا جمال و هرکسی متلکی بارش میکنه و اون بنده خدا هم گریه اش گرفته بود هم ترسیده بود شدید هم اینکه فهمیده بود حداقل باید یکی دو میلیونی خسارت بده حالا اضافه خدمت به کنار،دیدم معطلی جایز نیست تموم سربازها رو جمع کردم گفتم یک کلوم ختم کلوم ما نمی دونیم چرا برق اتصالی کرده و هیچ اطلاعی هم نداریم اگه کسی بخواد خود شیرینی کنه یا شوخی جدی داستان رو به فرمانده جانشین بگه با من طرفه، مفهوم شد ناگفته نمونه که اکثر سربازها به دلایل مختلف من جمله همون چایی های نیمه شب و گوش دادن به درد دلهاشون و نوشتن لوح نگهبانی مهربانانه در زمان نبود فرمانده اصلی و سایر موارد بهم لطف و ارادت داشتن و احترام زیادی برام قایل بودن و حرفم براشون حجت بود اون یکی دو نفری هم که خیلی روابطشون حسنه نبود خب حسابی حساب میبردن و میدونستن اگه چوغولی کنن زمانی  که فرمانده اصلی نیست بدجور چپقشون چاق میشه...

ادامه این خاطره انشاالله یکشنبه هفته آینده

سقوط

اوایل اسفند ماه سال گذشته بود یه شب حوالی ساعت یک و نیم نصفه شب دو تا خانوم همراه یه آقا که دستش رو بسته بود و ازش خون میچکید تو میدون ولیعصر هراسون اومدن سراغم که ما رو سریع برسون به یه بیمارستان، ظاهرا بیمارستان فیروزگر قبولشون نکرده بود بدون چک و چونه و با توجه به اوضاع وخیم دست اون آقا راه افتادم طی مسیر یکی از خانوما که نامزد یا دوست یا هم خونه اون آقا بود دایما داشت باهاش بحث میکرد و بهش فحش میداد و میگفت مرد نیستی... از لابلای حرف هایی که با صدای بسیار بلند داشت میزد دستگیرم شد که آقا جهت جلب توجه اون خانوم اقدام به خود زنی کرده، بین حرفها و فحشها و سرکوفت هایی که خانومه میزد معلومم شد اصلا مذهبی نیست با توجه به صحبتها و علی الخصوص بخش فحاشی هایی که نسبت به اون آقا داشت خلاصه رسیدیم دم بیمارستانی که پرسنل فیروزگر معرفی کرده بودن.اون خانوم گفت هیچی پول نقد همراهمون نیست اما رسیدم خونه براتون کارت به کارت میکنم خلاصه شماره منو گرفت زنگ زد همونجا و مطمنم کرد حتما فردا پول کرایه رو میده حتی یادمه گفت که خونه شون تو مه آفرید هست، خلاصه چند روز گذشت و خبری نشد یه اس ام اس دادم و یادآوری کردم اما هیچ پاسخی نیومد یه هفته بعد کاملا مودبانه نوشتم ده پونزده تومن ارزشش رو نداره خانوم اما انگار نه انگار، هر دو مرتبه هم دلیوری اس ام اس ها اومد بی خیالش شدم.

یه شب تو اواخر فروردین امسال ساعت یک و نیم دو نیمه شب تو میدون ولیعصر یه آقای میانسال با ظاهری موجه و مذهبی دست بلند کرد که دربست میخواست بره چهارراه کوکا کولا تو خیابون پیروزی کلی خرید کرده بود و مستاصل گفت ده تومن بیشتر ندارم با توجه به ظاهرش و باری که داشت قبول کردم گفتم عیبی نداره همون ده تومن رو بده، و رسوندمش طی مسیر گفت که دبیر زبان انگلیسی تو یکی از دبیرستان هاست و از وضعیت اخلاقی جامعه مینالید و دایما از حلال و حرام و عقوبت جهان آخرت میگفت وقتی به مقصد رسیدیم کارت ویزیتش رو بهم داد که جهت تدریس خصوصی زبان بود و با کلی اصرار مبنی بر اینکه نمیخوام دینی (به کسر دال) به گردنم باشه و این حق شماست به زور شماره کارت و شماره موبایلم رو گرفت و بیش از ده بار تاکید کرد فردا تا نماز ظهر کلاس دارم اما بعد از نماز حتما براتون ده تومن دیگه کارت به کارت میکنم خلاصه یکربعی منو  تو مقصد نگه داشت و کلی موعظه کرد وقتی پیاده شد  چند متر که دور شدم کارت ویزیتش رو انداختم دور گفتم خدایا چی میشه این بابا فردا پول رو بریزه تا من هر جا نشستم از اخلاق حسنه افراد مذهبی و بی اخلاقی غیر مذهبیون بگم تو دلم بود که بیام اینجا و در رثای امثال ایشون نطق غرایی بکنم...

اما صد افسوس که این افراد مذهبی نما و ظاهر الصلاح بیش از سایر افراد تیشه به ریشه مذهب و اعتقادات مردم میزنن و به گند کشیده و میکشن اعتقادات و باورهای مذهبی رو...


پی نوشت 1: میدونم که کاملا متوجه میشید که بحث من اصلا اون ده،پونزده هزار تومن نیست چون از همون اول بی خیالش بودم بحثم سر وفای به عهد و اخلاق اون خانوم و این آقا هست.

پی نوشت 2: ماه عزیز رمضان مبارک به خصوص برای اونهایی که مثل خودم دوشنبه براشون روز اول ماه مبارک بود نه امروز، مبارک اونهایی که اسلامشون سیاسی و مصلحتی نبوده و نیست!

آموزش

اصل و اساس هر جامعه یی برپایه آموزش است حالا این آموزش میتونه رسمی یا غیر رسمی باشه،این موضوع از بدوی ترین تا پیشرفته ترین جوامع صادق است.هر وقت به مسایل اجتماعی فکر میکنم  میرسم به آگاهی و نوع آموزش که ریشه تمام اتفاقاتی ست که در بستر جامعه رخ میدهد قصد داشتم  پیرو  مسایلی که در جامعه ما رخ میدهد و ارتباطش با آموزش بنویسم به این مطلب برخوردم که جان کلام بود:


 تحلیل محتوای کتاب فارسی اول دبستان سه کشور ایران، چین و آلمان

در پژوهشی به بررسی و تحلیل داستان‌های کتاب فارسی کلاس اول در ایران و مقایسهٔ آن با داستان‌های کتاب زبان کلاس اول در دو کشور شرقی و غربی یعنی چین، بعنوان نمایندهٔ فرهنگ جمع‌گرا و آلمان، بعنوان نمایندهٔ فرهنگ فردگرا پرداخته شد. به این منظور کلیهٔ داستان‌های کتاب فارسی اول ابتدایی در ایران، شامل ۵١ داستان منتشر شده در سال ١٣٩١، همچنین ۴۴ داستان از داستان‌های کتاب کلاس اول چین و ٢۶ داستان از مجموعه چهار کتاب کلاس اول آلمان به عنوان نمونهٔ پژوهشی انتخاب شدند. در این پژوهش، تحلیل روان‌شناختی با استفاده از یکی از معتبرترین آزمون‌های فرافکن تحلیلی یعنی «آزمون اندریافت موضوع» که یکی از مناسب‌ترین آزمون‌ها برای تحلیل داستان است انجام گرفت تا مشخص شود چه موضوعاتی در قالب تم اصلی داستانها قرار دارند و چه نیازها و  فشارهای محیطی توسط کتابهای درسی به کودکان القاء می‌شود، و تفاوت میان این سه جامعه کدام است. 

نتایج این پژوهش نشان داد نیازهای «پیروی» در ایران، «پیشرفت» در آلمان و «مهرورزی» در چین، سه نیاز اول و اصلی هستند. نیاز به «پیروی» به دو نوع «تسلیم» و «احترام» تقسیم میشود. 

پرتکرارترین نیاز در کتابهای ایران، «پیروی» از نوع «تسلیم» است. در چین و آلمان نیاز به پیروی تنها به شکل «احترام» یا «سپاسگزاری» نمود پیدا کرده است.

نیاز «مهرورزی» پرتکرارترین نیاز در چین است که به شدت با ساختار جمع‌گرای شرقی مطابقت دارد. در مرتبه‌های بعدی نیاز «فهمیدن» و همچنین نیاز به «ارائه و بیان» قراردارند. می‌توان گفت کودک چینی به دنبال آن است که مهر بورزد، بفهمد و بفهماند. پس از این سه نیاز که اساساً در ارتباط با دیگران (نیازهای جمعی) معنا پیدا می‌کنند، نیازهای شخصی‌تر مانند «پیشرفت» و «بازی» رخ می‌نمایانند.

بروز نیازها در آلمان درست برعکس چین است. در آلمان نیاز به «پیشرفت»، «بازی»، «شناخت» که نیازهای فردی و معطوف به خود هستند، در درجهٔ اول قرار دارند و پس از آنها نیاز «پیوندجویی» ظهور می‌کند. 

کودک ایرانی می‌آموزد که طلب‌کننده و گیرنده (تلویحاً مصرف‌کننده و تنبل) باشد؛ کودک چینی می‌آموزد دهنده و بخشنده (تلویحاً تولیدکننده و کارگر) باشد و کودک آلمانی می‌آموزد تا چیزی طلب نکند (تلویحاً استقلال طلب) و در عین حال تا حدی بخشنده باشد. 

در نهایت میتوان گفت، کودک ایرانی در کتاب درسی خود یاد می‌گیرد که مطیع و سر به زیر باشد. نگاه کودک ایرانی یا به سمت پایین است و یا از پایین به بالا نگاه می‌کند. نگاه کودک چینی به اطراف است و یک نگاه دایره‌وار دارد، ولی کودک آلمانی یک حرکت و نگاه رو به جلو و هدفمند دارد. او به یک نقطه و هدف چشم دوخته و تنها برای رسیدن به‌ آن در یک خط سیر مشخص تلاش می‌کند.

علیرضا عابدین،

دانش‌‌آموختهٔ روانشناسی


شرح حال

خدایا خدایا خدایا تو این دنیای بزرگی پوسیدیم که
میخواستیم میخواستیم میخواستیم مثل این روزو نبینیم که دیدیدم که
ناز اون بلای اون حسرت دل عذاب عالم
هر چی باید همه کمتر بکشن ما کشیدیم که
هر چی باید همه کمتر بکشن ما کشیدیم که
زندگی میگن برای زنده ها است اما خدایا
بس که ما دنبال زندگی دویدیم بریدیم که
زندگی میگن برای زنده ها است اما خدایا
بس که ما دنبال زندگی دویدیم بریدیم که
وای بر ما وای بر ما
خبر از لحظه ی پرواز نداشتیم
تا میخواستیم لب معشوق رو ببوسیم پریدیم که
زندگی قصه ی تلخیست که از آغازش

بس که آزرده شدم چشم به پایان دارم
چشمی به هم زدیم و دنیا گذشت
دنبال هم امروز و فردا گذشت
چشمی بهم زدیم و دنیا گذشت
دنبال هم امروز و فردا گذشت
دل میگه باز فردا رو از نو بساز
ای دل غافل دیگه از ما گذشت
ای دل غافل دیگه از ما گذشت
زندگی میگن برای زنده ها است اما خدایا
بس که ما دنبال زندگی دویدیم بریدیم که
خدایا خدایا خدایا تو این دنیای بزرگی پوسیدیم که
میخواستیم میخواستیم میخواستیم مثل این روزو نبینیم که دیدیدم که
ناز اون بلای اون حسرت دل عذاب عالم
هر چی باید همه کمتر بکشن ما کشیدیم که
هر چی باید همه کمتر بکشن ما کشیدیم که


فضول خان!

یکی از اقوام مسن و تحصیلکرده در فرنگ، نظریه جالبی داشت میگفت ایرانی ها فضول ترین مردم جهان هستند و بی دلیل و با دلیل میخوان سر دربیارن از مسایلی که نه ربطی بهشون داره و نه دونستن یا ندونستنش موجب جلب نفع یا دفع ضرری میشه ، ،اصولا و بطور کلی به همه چیز کار دارن از روابط همسایگی و فامیلی بگیر تا مسایل بین المللی... حالا تزش چی بود؟ میگفت سران کشورهای قدرتمند دنیا وقتی دیدند ایران تبدیل به  کشوری ثروتمند و قوی شده ولی مردمش همچنان فرهنگی بدوی و علی الخصوص همون خصیصه مذموم فضولی بیش از حد رو دارند تصمیم گرفتند حکومتی سرکار بیارن که وضعیت اقتصادی اسفناک بشه و فقر آحاد ملت رو در بربگیره بلکه مردم ایران  از این خصلت ناپسند دست بکشن و تا وقتی مردم در کلیه امور فقط سرشون به کار خودشون نباشه حکومتی که فقر رو تشدید سرکار خواهد موندحالا این پروسه پنجاه، صد یا دویست سال طول میکشه تا مردم ایران هم مثل کشورهای توسعه یافته دست از فضولی بردارند...

ذکر چند نکته ضروری هست:

یکم بارها بحث و مجادله با ایشون داشتم سر ریشه های انقلاب و علل اون، بطور کلی نظریه اش رو قبول داشتم اما تک بعدی بودنش رو نه.

دوم بحث وجود دولت اسراییل و مخالفت ذاتی رهبران انقلاب از دیرباز ( حتی زمانی که فکر تشکیل حکومت مذهبی به مخیله اش هم نرسیده بود) ذیل همین نظریه قرار میگیره.

سوم بی نهایت مثال و نمونه میشه آورد جهت رد یا تایید این نظر.

نکته چهارم و اصلی که باعث یادآوری این موضوع و نوشتن این پست شد اینه که حدودا یکسالی میشه مشغول مسافر کشی هستم و همیشه و هرروزی که مسافرکشی کردم این دست سوالات جزو لاینفک برنامه روزانه ام بوده، چرا تو اسنپ کار نمیکنی؟ شغل دومته؟ دخلت روزی چقدره؟ قبلا چیکاره بودی؟ بچه کجایی؟ مدل ماشینت چیه؟ چرا تو یه خط کار نمیکنی؟ چند تا بچه داری؟ الان کجا زندگی میکنی؟ و.... البته قابل ذکر هست که بگم همه این سوالات رو یه نفر نمی پرسید افراد مختلف مجموعه این سوالات رو  میپرسیدن هرچند برخی سوالها فراوانی بیشتری داشت، اما نکته جالب این بود که دیشب یه مسافر ازاین قبیل سوالات پرسید و یهو یادم افتاد تو سال نودوهشت این اولین مسافری هست که از این نوع سوالات داره، جالب بود تو یکماه گذشته فقط یکنفر فضول پیدا شده بود ناگهان یاد اون فامیلمون نظریه اش افتادم هرچقدر شرایط اقتصادی سخت تر فضولی در کار دیگران کمتر...