در مدح فرزند آوری

توی پست های چرکنویس وبلاگم پستی هست به عنوان " صد دلیل برای بابا نشدن من " که مربوط است به چند سال قبل . مطابق معمول ایده ای برای نوشتن یک پست به سرم زده و توی چرکنویس ها عنوانش را نوشته ام تا فراموشم نشود و بعدها سر فرصت درباره اش بنویسم . احتمالا آنروزها فکر نمی کرده ام که قرار است به زودی پدر دو فرزند باشم و می خواسته ام این بابا نبودن را با صد دلیل محکم توجیه کنم . پست مذکور متن ندارد و فقط یک عنوان است و بس . هرچقدر هم که فکر می کنم صد تا که هیچ ،ده تا دلیل محکم هم برای بابا نبودن پیدا نمی کنم البته حالا و فعلا که بابا بودن را تجربه کرده ام و طعم شیرینش زیر دندانم رفته است و فهمیده ام غولی که از فرزند داشتن ساخته بودم یک غول کوچولوی خوشگل و تو دل برو و دوست داشتنی بوده است . اگر این فهم و شعور را قبل تر داشتم نه تنها هیچ وقت به نوشتن چنین پستی فکر نمی کردم بلکه خیلی پیش تر از اینها یعنی وقتی تازه با مهربان ازدواج کرده بودیم به فکر آوردن بچه می افتادیم و حالا با بچه هایمان داشتیم توی منزل گل کوچیک بازی می کردیم و حساب و دیکته کار می کردیم به جای اینکه بیبی انیشتین تماشا کنیم .

اما داستان  از آنجا شروع شد که یکی از روزهای نوروز سال91  به اتفاق همسایه طبقه پایینمان جناب باقرلو و همسایه بالایی آقای پیرزاده قصد سفر کردیم . از آنجا که باقرلو کرگدنی خسته و تنها و بی پول است مقصد سفرمان خیلی دور نبود . چرا که نه تاکسی خسته اش یارای سفر طول و دراز رفتن داشت و نه دلش می خواست پول هتل و اقامت بدهد . این شد که همگی هوار شدیم منزل استاد پژوم مستقر در شهر مقدس قم .

ملتفت هستید که قم یک شهر زیارتی است و ما هم چون زیاد اهل زیارت نبودیم سفرمان صرفا به سیاحت در منزل ایشان و تناول دست پخت محشرشان خلاصه می شد . قبل از این با باقرلو چند باری سفر رفته بودیم اما آن سفر اولین همسفری ما با پیرزاده اینا بود . من و مهربان نشسته بودیم در کتابخانه عریض و طویل جناب پژوم که اتفاقا از جاذبه های توریستی منزل ایشان است و داشتیم با هانا پیرزاده بازی می کردیم . این بچه یعنی هانا پیرزاده یک فرشته به تمام معناست . بی آزار و اذیت و اصلا با تصور شما از بچه ها توفیر دارد و برای خودش یک پا ، آدم بزرگ است . شیرین زبانی می کرد و دلبری و ما هم محو تماشایش بودیم و با هم می گفتیم که چقدر خوب است بچه اینطور بی آزار و اذیت باشد و کاری به کار بابا و ننه اش نداشته باشد و بشود او را همه جا به سفر و مهمانی ببری ، بی غصه و نگرانی . اینجا بود که آرش پیرزاده وارد شد و نشست روی مبل و بدون هیچ مقدمه و موخره ای به من و مهربان نگاهی انداخت و جمله اش را اینطور شروع کرد : شما چرا بچه نمیارید ؟

ما دو تا نگاهی به هم کردیم و گفتیم : اینجا که نمیشه خب . زشته

و بعد پیرزاده ابروهای پر پشتش را طوری در هم کرد که همان دو منفذ ریز چشمهایش هم زیر خرمن ابروهایش پنهان شدند و درست مثل بابای آن پسره توی کارتون " ابری با احتمال بارش کوفته قلقلی " با عصبانیت گفت : نه جدی می پرسم .

ما هم که آن موقع هنوز پیرزاده را خوب نمی شناختیم و نمی دانستیم این آقای هیکل بزرگ صد و بیست کیلویی آزارش به مورچه هم نمی رسد و اصلا و ابدا ترس ندارد کمی ترسیدیم و جدی شدیم .

من از مشکلات و توجیهات ذهنیم در مورد بچه نیاوردن گفتم . احتمالا همان مواردی که قرار بود توی آن پست " صد دلیل برای بابا نشدن من " بنویسم . مثلا مشکل مالی و قضیه خانه و مشغله های فکری - شغلی خودم و مهربان و از این دست خزعبلات که واقعا الان یادم نیست چه بوده اند .

پیرزاده اما با قاطعیت و منطقی مثال زدنی همانجا سرپایی ما را در عرض نیم ساعت چنان توجیه کرد که وقتی جلسه توجیه کنان تمام شد من و مهربان آماده تولید مثل شده بودیم .

پیرزاده با زبان ساده اینطور گفت : ببین دوستم ! آدمها دو دسته هستند . دسته اول اصلا اعتقادی به داشتن فرزند ندارند . به هر دلیلی . مثلا نسبت به آینده زندگی مشترکشون تردید دارند و احتمال می دهند در آینده از هم جدا بشوند . زندگی مشترکشان پر از مشکل و دعوا است و بارها به طلاق فکر کرده اند . بعد پرسید : شما در زندگی مشترکتان مشکل دارید ؟

من و مهربان گفتیم : نه خدا رو شکر

بعد گفت : یا اینکه اصلا دوست ندارند بچه بیاورند . میانه خوبی با بچه ها ندارند . تفکرشان اینست که نباید موجود دیگری را به این دنیای پر از خطر و کثیف دعوت کنند . شما همچین اعتقادی دارید ؟

من و مهربان هم گفتیم : نه والا . اگر قرار باشد همه اینطور فکر کنند که نسل آدمیزاد هم مثل دایناسورها منقرض می شود و اتفاقا ما هر دویمان خیلی بچه دوست داریم .

پیرزاده دوباره گفت : پس شما جزء دسته دوم هستید . دسته دوم کسانی هستند که تصمیم دارند بچه بیاورند اما به خاطر دلایل مختلف دست دست می کنند .

ما هم گفتیم : بله بله  ما دسته دومی هستیم و چند تا از دلایلمان را دوباره برایش توضیح دادیم . مثل همان مشکلات مالی و ترس از قبول مسئولیت سنگین پدر و مادر بودن و اینکه نتوانیم هرچیزی که فرزندمان نیاز دارد برایش مهیا کنیم .

و پیرزاده نه گذاشت و نه برداشت و خیلی رک گفت : دلایل شما خیلی احمقانه است .

استدلالش هم جالب بود البته . می گفت : شما در بچگی هر چیزی خواستید برایتان فراهم شده ؟ نه . الان عقده ای و حسودید ؟ نه . اگر همه چیزهایی که می خواستید برایتان فراهم می شد تضمینی بود که الان زندگی بهتری داشته باشید ؟ نه . اصلا اگر انقدر مکنت و ثروت داشته باشید که هرچیزی بچه شما خواست برایش تهیه کنید کار درستی است انجام چنین کاری ؟ نه

بچه تا وقتی که به مدرسه برود خرج چندانی ندارد و شما با همین حقوق فعلی می توانید نیازهای اولیه اش را مرتفع کنید . به جای اینکه تمام وقت و انرژی شما صرف مسائل مادی بشود بهتر است برای تربیت بچه وقت بگذارید که فهم و شعور پیدا کند و به داشته هایش راضی باشد . از دیدن داشته های دیگران حسودی نکند و عقده ای نباشد . خودش یاد بگیرد چیزی را که می خواهد بدست بیاورد وگرنه اگر هرچیزی که خواست در اختیارش قرار بدهید که می شود یک انگل نفهم و خودخواه .

شاید عجیب باشد اما حرفهای پیرزاده در همان چند دقیقه یکجورهایی تصورات مرا نسبت به داشتن فرزند عوض کرد . فهمیدم که خیلی ماجرا را سخت گرفته ام و حالا بعد از یکسال و خرده ای بابا بودن باور دارم که داشتن فرزند موهبتی وصف نشدنی و زیباست . صد البته سختی های زیادی هم دارد . خرج و مخارج و شب بیداری و اذیت و آزار دارد . من و مهربان دیگر مثل قبل تنها نیستیم که بتوانیم هرجا که دلمان می خواهد برویم و هرکاری که دلمان می خواهد بکنیم . دیگر ما دوتا فقط دو نفر نیستیم و با وجود فرزند دوم احتمالا سختی ها و مشکلات بیشتری هم در انتظارمان هست . اما باور کنید این اغراق نیست که یک لبخند مانی تمام آن سختی ها و مشکلات را دود می کند و می فرستد به آسمان . یعنی تا وقتی خودتان پدر و مادر نباشید نمی فهمید که داشتن بچه چقدر شیرین و دوست داشتنی است . وقتی توی بغل شما خوابش می برد . وقتی اولین قدمهایش را با چشم خیس تماشا می کنید و وقتی شما را صدا می کند و می بینید هر روز یک شیرین کاری جدید یاد می گیرد . وقتی یکهو متوجه می شوید تمام هم و غم زندگیتان شده رشد دادن و بزرگ کردن و به ثمر رساندن یک کودک نوپا و بعد از خودتان می پرسید واقعا وقتی این بچه نبود ما چگونه و با چه هدف و امیدی زندگی می کردیم و اوقاتمان چطور می گذشت ؟ آن وقت است که می فهمید زندگی ما آدمها با در کنار هم بودن و بوجود آوردن موجوداتی شبیه خودمان معنا و مفهوم پیدا می کند و آدم هایی که به هر دلیلی ازدواج نمی کنند و به هر دلیلی نمی خواهند یا نمی توانند فرزندی داشته باشند یک جای خالی بزرگ در زندگیشان دارند و این جای خالی را تا روزی که زنده هستند مثل باری سنگین روی دوششان حمل می کنند حتی اگر حاضر به قبول کردن این حقیقت نباشند .

به تاءسی از صحبت های پیرزاده و به خاطر تاثیر بزرگی که در تفکراتم داشت به او احساس دین می کنم و بعد از آنروز هر وقت یک زوج جوان بدون فرزند می بینم شروع می کنم حرفهایی را که پیرزاده به من زده بود را عینا برایشان تکرار می کنم . اما نمی دانم چرا هیچکس آنطور که پیرزاده ما را توجیه کرد از حرفهای من توجیه نمی شود؟

نمی دانم مشکل از کجاست . یا من شخصیت زود توجیه شونده ای داشته ام  یا مثل پیرزاده توجیه کن خوبی نیستم .  وقتی طرف می گوید : جزء دسته اول است و اصلا دلش نمی خواهد بچه بیاورد حرفی برای گفتن ندارم . یا وقتی می گوید هزینه اقساط ماهانه  از حقوقش بیشتر است و حتی پول خرید پوشک و هزینه زایمان و بیمارستان را ندارد دهانم بسته می شود . مثل قدیمی ها هم نمی توانم چشمم را ببندم و بگویم " هر آنکس که دندان دهد نان دهد " . فقط انقدر از دستم بر می آید که مانی را نشانشان بدهم و بگویم : باور کنید یک لبخند این بچه به تمام سختی های زندگی می ارزد . که در جواب معمولا  لبخند می زنند اما باور نمی کنند .

ساختمان ما ساختمان خلوتی است . دوست دارم مانی و جغله تازه وارد مثل بچگی های خودمان بروند توی حیاط و دم در توی کوچه با بچه های همسن و سالشان بازی کنند اما حیف که این ساختمان جز مانی و هانا هیچ بچه دیگری ندارد . طبقه آخر که تکلیفشان مشخص است . یک بچه دارند و قصد بچه دیگری ندارند چون جایشان کوچک است و همه خانه را کرده اند سردخانه . مهربان هم که تکلیفش مشخص است . منافع مشترک داریم و سرجمع دو تا بچه . یکی بالفعل و یکی هم بالقوه . طبقه همکف که احتمالا دسته یکی هستند و دلشان می خواهد بروند لیگ برتر . سرشان گرم چیزهای دیگریست . طبقه سوم هم که به گمانم اجاقشان کور باشد . ما که بالا سرشان هستیم تا به حال چیزی نشنیده ایم حالا آن صداهایی که طبقه همکفی شنیده است از کجا بوده خدا داند . خودتان کلاهتان را قاضی کنید . اصلا می شود دو طبقه بالا و دو طبقه پایین هیچی نشنیده باشند و آن وقت سر و صدای زناشویی طبقه سومی ها را فقط طبقه همکف شنیده باشد ؟ بنده خدا خواسته در جواب باقرلو کم نیاورد یک چیزی از خودش در آورده .

می ماند طبقه اولی . همان آقای کارمند مهندسی که مرا با وزیر نیرو اشتباه گرفته و دم به دقیقه به وضعیت آب و برق ساختمان گیر می دهد . باید یکروز مفصل بنشینیم دور هم و پیرزاده وار در خصوص فرزند آوری توجیهش بکنیم . باشد که چند سال بعد صدای بازی بچه ها حیاط ساختمان هفتگ را پر کند و از صدای داد و فریاد و خنده  بازی هایشان روح خانه های سوت و کورمان جلا بگیرد .