هفتگ
هفتگ

هفتگ

(( باورم نیست که درها به دعا بگشایند))

 رهایی بشر از کابوس بیماری‌های مرگ‌آور، مرهون اندیشهٔ سکولار مدرن و حاکمیت خرد

بیماری‌های مُسری کشنده در طول تاریخ در کنار فاجعه و وحشتی که آفریده‌اند، مُشت آیین‌ها و اندیشه‌های ارتجاعی را باز کرده و با آشکار کردن ناتوانی آنها در شناخت صحیح و حل مسأله در جهان طبیعی، در مواردی زمینه‌ساز تحولات بزرگ در اندیشه و اصلاحات اجتماعی بشری شده‌اند. فراموش نکنید که تا پیش از قرون ۱۸ و ۱۹، سرنوشت بخش بسیار بزرگی از جمعیت سیارهٔ ما، به گونه‌ای مداوم و متناوب، درو شدن و قلع و قمع توسط بیماری‌های عفونی بود. دلیل اصلی اینکه در طول قرن‌ها جمعیت جهان تغییر چندانی نمی‌کرد و در موارد و مناطقی دچار کاهش هم می‌شد، همین بود.

رهایی بشر از کابوس مرگ‌آور بیماری‌هایی نظیر طاعون و وبا که در مقیاس میلیونی و بسیار بیشتر از جنگ‌های بزرگ تلفات می‌گرفت، فقط و فقط مرهون اندیشهٔ سکولار مدرن و حاکمیت عقلانیت تجربی و عینی به جای خیال‌بافی‌های فلسفی و الهیاتی بود. به قول دکارت، جهان بدل به کتابی شد که تنها به زبان ریاضی خوانده می‌شد.

بررسی تاریخ بیماری‌های مُسری در ایران هم بسیار درس‌آموز و مفید خواهد بود. در دوران امیرکبیر، او با روحانیون و اقشار بزرگی از مردم درگیر بود که با آبله‌کوبی مخالف بودند و آن را سبب ورود شیطان به کالبد افراد می‌دانستند. تا اواخر دوران قاجار در چند مورد بیماری‌های عفونی از طریق سفرهای زیارتی عراق به کشور وارد شد و دست‌کم در یک مورد روحانیون با مخالفت خود تصمیم حکومت به ممنوعیت سفر به عتبات را لغو کردند و در پی آن، بیماری هزاران نفر تلفات گرفت. بیمارستان جدیدی که رضاشاه در خوزستان و ورودی مرز عراق ساخت، نمادی از آغاز یک عصر جدید بود. دورانی که برای نخستین‌بار دولت در ایران توانست بیماری‌های واگیردار مرگ‌آفرین را مدیریت و مهار نماید.


توس تهماسبی،

پژوهشگر تاریخ معاصر


پی نوشت: تیتر مصرعی ست از زنده یاد حسین منزوی، غرل سرای معاصر

نظرات 2 + ارسال نظر
سید محسن دوشنبه 26 اسفند 1398 ساعت 20:15 http://telon4.blogfa.com/

درود بر شما---همین امروز مقاله ائی در مورد ناکار آمدی دعا نوشته ام و مطالب حول همین محور است.دوست داشتم میتوانستم مقاله را برای شما هم بفرستم اما فعلا امکانش نیست. لطفا بازهم در اینمورد بنویسید. ذکر وقایع تاریخی در این مطلب شما البته با تیتر زیاد هماهنگ نیست. موفق و پایا باشید

سلام
امیدوارم شرایط جهت ارسال مقاله تان مساعد شود، دعا و توهم در برابر علم دیر سالیست زانو زده است.

شیرین دوشنبه 26 اسفند 1398 ساعت 22:12

از تصاویر دلچسبی که اینروزها دیده ام دو تا را نام می برم: صحن کعبه و میدان سن پیترو که خالی خالی هستند.
بی فایدگی و پوچی اعتقادات دینی در رفع اولین نیاز انسان: غریزه بقا و نیازش به داشتن تن سالم.
کتمان نمی کنم هر انسانی برای آرامش درونی دستاویزی دارد و پیراهن ژنده خود را به چیزی و جایی می اویزد ولی همه آنها بعد از نیاز اولیه به تن سالم و امنیت می آید. داشتن امنیت جانی اولین نیاز آدمیزاد است و چه بخواهیم و چه نخواهیم این غریزه حیوانی قوی ترین نیروی محرک خیلی رفتارهای ماست.
کاش اینها را به لطف وقایع اینروزها بفهمیم و هر چیز را سر جای خودش بگذاریم و مثلا بابت اعتقادات دینی به جان همدیگر نیفتیم.

اعتقادات تا زمانی که دیگران را مجبور و محدود نکند، از نظر من هیچ اشکالی ندارند.

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد